Bayramda Hatalarımızla Yüzleşmek Fırsattır.. / Asuman Oğuz

Dîvan-ı Lugati’t-Türk’te Kaşgarlı Mahmud; “Bayram” kelimesinin kökünü “bezrâm” olarak vermiş. Pehlevi Farsçası’nda “sevinç ve eğlence günü” anlamına geliyor. Farsça’ya eski Türkçe’den geçtiğini söyleyenler de var.

Arapça (aynı zamanda Süryanice) karşılığı ‘iyd’. Kelimenin aslı “tekrar dönmek” anlamına gelen “avd” Sadece sevinçlerin yıldönümlerini değil kederlerin yıldönümlerini de ifade ediyor.

“Bayram” Kelimesinin Türkçeye Girişinin Tarihçesi:

Türklerin, İslam’ın meşhur iki bayramını ne zamandan beri “bayram” kelimesi ile ifade ettikleri meçhuldür. Bu kelimenin umumi olarak İslam’dan önceki dinî bayram günlerini gösterdiğine dair de elimizde açık bir kayıt mevcut değildir. Kâşgarlı Mahmud, 11. yüzyılda, Oğuzların “Îd günü”ne “bayram” dediklerini ve bu günün sevinç ve eğlence günü olduğunu kaydettiği gibi, bayramın aslı olarak gösterdiği “bazrâm” veya “bezrem” kelimesinin de aynı manaya geldiğini söylüyor. Bu kelimenin aslının ne olduğunu bilmediğini ve bunu Farslarda işittiğini, çiçekler ve ışıklarla bezenen yere “bazrâm gir, yani gönül açan yer” denildiğini kaydediyor….

Bayram kelimesinin anlamı ve tarihsel gelişimi ile ilgili ansiklopedik açıklamalardan  sonra ben “Bayram”a farklı bir bakış açısı getirmek istiyorum.

Çocukluğumuzdaki bayramları hep özlemle anarız değil mi? Ya da daha gençlik yıllarımızda hani kafamızda kavak yellerinin estiği zamanlarda ‘hey gidi günler hey’ deriz.. Hani demeyenimiz de pek yoktur..

Yaşamımız boyunca ne hatalar yaptık, ne yanlış kararlar verdik, ne cahillikler yaptık ne çok estik kükredik.. kalplerimiz kırıldı, kalpler kırdık farkındaydık ya da değildik ama oldu bunlar.. ‘Benim hayattım süt liman kimseyi kırmadım kırılmadım da’ diyenler yalan demiyorlar elbette ama yaşamın çok kenarında ya da çok dışında hayatı ve hayatları seyre dalmışlardır kanımca..

Zor günler yaşıyoruz bir tek memleketimiz değil dünya milletleri de zor günlerden, derin imtihanlardan geçiyor.. Savaşlar, çevre kirliliği, hastalıklar, kırgınlıklar, yalnızlıklar, sevgisizlikler… Gelişen ileri teknoloji ile tüm bu saydıklarım daha da sayamadıklarım sürüp gitmekte.. Misal avuç içine sığan teller yaptık ancak avuç içlerini öpmemiz gereken o mübarek elleri bayram ziyaretlerinde öz çekim ile geçiştirdik..

Aptalca sebeplerden eşimize, dostumuza, kardeşimize, komşumuza küstük.. ancak bayramı fırsat bilip ne barıştıran oldu  ne de uzlaştıran çünkü herkes uzun ya da kısa bayram tatilindeydi çok meşguldük çoook.

Büyükleri huzur evlerine gönderdik daha çok  sosyal yaşamdan faydalansın kontrol altında olsun  diye öyle ya çok meşguldük işlerimiz başımızdan aşkın. Elimizde avuç içi teller huzur evlerine onları ziyarete gidip bayramlaştık bir de öz çekim patlattık al sana büyükleri ziyaret facebook’ta ne beğeni topladık instegramda like(landık)

Çocuklara sosyal medyada acıdık ah yavrum yazık bayramda yuvadalar anasız babasız kimsesizler dedik bir ağlayan surat patlattık o suratı da beğenenler oldu alkış aldık. Ama hiç çocuk yuvasını ziyaret etmedik. Bir balon, bir şeker, bir sarılma, bir öpücük onlara ilaçtı ama yapmadık çok işimiz vardı her şeyi sosyal medyadan bildirdik ya aşk olsun atlar mıyız!

Havada kuşlar uçuyor, sokakta kediler, köpekler bir gram su vermedik bayram yahu hiç değilse camın önüne bir kap su koy gelsin içsin yavrucaklar… Olur mu! Camları bayram için sildirdik.. Bahçeyi yeni temizled/tik, sokakta kim ilgilenecek acelemiz var sosyal medyadan hislerimizi belirtiyoruz ya vallahi binlerce zülüm gören canları paylaştık yeminle.. ama avuç içi kadar bir su bir yem veremedik.

Kısaca bir türlü eskisi gibi iyi komşu olmayı beceremedik.. Misal ayağımdan günlerdir ufak bir kaza ile yatıyorum kapımı davulcudan başkası çalmadı o da bahşiş için.. Sevgili komşularımız çok dindar insanlar tüm ay “Ramazanı tutup” teraviye gittiler oysa sevap kapılarının dibindeydi bilemediler çok yoğundular çok..

Eski dostlar arkadaşlarımız vardı eften püften sebeplerden bize sırtlarını dönenler sosyal medyada engel koydular telefonlarına engel koydular her türlü önlemleri itina ile aldılar ‘nasılsın iyi misin? Hayırlı bayramlar..’ demeyelim diye.  Oysa ne derin dostluk paylaşımını sosyal medyadan yaptılar ne bayram mesajları yayınladılar ah müthişti…Beğeniler, ağlayan suratlar sular seller gibi aktı duygular tavan yaptı facebookta.. Günlerce tebrikler edildi –‘paylaşım için teşekkür ederiz’ diye.

Saymadığımız daha neleri var.. anladınız siz onu neler var yüzleşmediğimiz fark etmediğimiz.. ne kin, ne husumetler neler neler var.. kardeşin kardeşi bile aramadığı sormadığı bir mevsimdeyiz.. adeta ilişkiler sürekli aynı mevsim sonbahar…

Hadi gelin hepimiz bu hatalarımızla yüzleşelim bayramı fırsat bilelim üç günlük dünya da dar etmeyelim yaşamı. Sarılın telefonlara, gidin dostlarınıza büyüklerinize kapıdan kovulursanız günah sizden gitmiştir çünküüü bayram, bayram, bayram…

Çok sevdiğim bir şiirle yazımı bitirmek istiyorum sevgili okuyucularım herkese sevgi dolu merhametli, hataları ve sevaplarıyla mutlu bayramlar dilerim kalın sağlıcakla..

Bayramlar Bayram Ola

Ana bu bayram mı? Aman çok ayıp
Çocukken gördüğüm bayramlar hani?
Mübarek elleri öpüp koklayıp
Yüzüme sürdüğüm bayramlar hani

Hani ya o özlem, hani ya o tad?
Ne dişim kaygusuz, ne içim rahat
Haftalar öncesi hergün, her saat
Babamdan sorduğum bayramlar hani?

Nur yağan geceler, gündüzler nerde?
Neşe paylaştığım öksüzler nerde?
Dost yollar, dost evler, dost yüzler nerde?
Huzura erdiğim bayramlar hani?

Kar çiçeğim solmuş kar yatağında
Can verir ırmağım dar yatağında
Arif’e gecesi yer yatağında
Üstüne serdiğim bayramlar hani?

Bayram demek takvimdeki yazı mı?
Bayram hasret, bayram ağrı, sızı mı?
Açıp yüreğimi, yumup gözümü
Özüne girdiğim bayramlar hani?

Bayram af günüdür, barış günüdür
Bayramlar rahmete giriş günüdür
Bayram hak menzile varış günüdür
Gönlümü verdiğim bayramlar hani?

Abdurrahim Karakoç