Yuxu və Həqiqət / Rüfət Abbasov
Kamil, gənc rəssam, hər gecə yuxusunda eyni qadını görürdü. Qadın sanki bir xəyal kimi onun həyatına sirli yollarla girirdi. Uzun saçları, dərin baxışları və sanki bir mesaj ötürən təbəssümü ilə Kamilin ruhunda qəribə bir iz buraxırdı. Bu yuxular bir həftə, bir ay, sonra isə bir il davam etdi. O, hər gecə onu gördü, amma qadın danışmırdı, yalnız susaraq gözlərini Kamilə dikirdi.
Görməyə başladığı bu yuxular Kamili narahat etmirdi, əksinə, ona ilham verirdi. Bir gecə yuxudan oyanan kimi, ilk dəfə qadını rəsmə köçürmək qərarına gəldi. Tuvalin qarşısında saatlarla dayanır, hər xətti böyük ehtiyatla çəkirdi. Nəticədə, ortaya çıxan rəsm, onun yaradıcılığının zirvəsi kimi görünürdü. Amma qəribə bir şey vardı – qadının üz ifadəsində bir kədər hiss olunurdu, sanki o, Kamilə çatdırmağa çalışdığı bir sirri gizlədirdi.
Kamil bu rəsmi bitirdikdən sonra belə yuxular davam etdi. İllər keçsə də, o qadını yalnız tuvaldə və yuxularında görə bildi. Onunla bağlı həqiqəti bilmək arzusu isə getdikcə daha da güclənirdi. Kim idi bu qadın? Niyə onun rəsmlərində yaşayırdı?
Bir gün, adi bir səhər, Kamil şəhərin ən məşhur parklarından birində gəzərkən onu gördü. Həqiqətən gördü. Qadın, yuxularında gördüyü kimi, eyni paltar, eyni ifadə ilə qarşısında dayanmışdı. Bu, sadəcə bir təsadüf ola bilməzdi. O, sanki Kamilin ona tərəf gələcəyini bilirmiş kimi sakitcə dayanmışdı.
Kamil ürək döyüntülərinin sürətləndiyini hiss edərək ona yaxınlaşdı. Qadın isə hələ də sakitliklə gözləyirdi. “Bağışlayın…” dedi Kamil, səsi bir az titrəyərək. “Mən sizi… yuxularımda görmüşəm. Bu qəribə səslənə bilər, amma sizi çəkmişəm. Əslində, illərdir sizin kim olduğunuzu bilmək istəyirəm.”
Qadın gülümsədi, amma gözləri o kədəri hələ də daşıyırdı. “Mən sənin xəyallarının məhsuluyam, Kamil. Sən məni yaratdın, amma mən yalnız sənin xəyal gücünün bir hissəsiyəm,” dedi.
Kamil əvvəlcə bunu zarafat kimi qəbul etdi, amma qadının gözləri o qədər real idi ki, bu sözlərin nə demək olduğunu anlamaq çətinləşdi. “Amma siz buradasınız,” dedi Kamil. “Həqiqətən də buradasınız. Mən xəyal gücümü necə bu qədər real hiss edə bilərəm?”
Qadın dərindən nəfəs aldı və cavab verdi: “Bəzən sənətçilər öz yaratdıqları dünyalarda yaşayarlar. Mən o dünyadan gəlmişəm. Sən məni yaratdın, amma indi sənə nəyisə çatdırmaq üçün buradayam.”
“Sən nə demək istəyirsən?” Kamil soruşdu, qarışıqlıq içində.
“Mən sənə göstərmək istəyirəm ki, hər bir rəssam öz ruhunun dərinliklərindən yaradır. Mən, sənin keçmişində unutduğun, amma yaddaşının dərinliklərində yaşatdığın bir xatirənin təcəssümüyəm,” dedi qadın. “Bir vaxtlar həyatında çox önəmli olan, amma itirdiyin birini xatırla. Mən ona bənzəyirəm, deyilmi?”
Kamil şoka düşdü. O an anladı ki, qadın onun illər əvvəl vəfat etmiş bacısının cizgilərini daşıyırdı. Amma necə ola bilərdi ki, bacısı bu formada geri qayıtmışdı? Bəlkə də bu, onun öz qəlbinin yaralarını sağaltmaq üçün yaratdığı bir fantaziyaydı.
“Bəs indi nə olacaq?” soruşdu Kamil.
Qadın uzaqlaşmağa başladı. “Həyatına davam et, Kamil. Məni unutma, amma məni burax. Bu rəsm, bizim yeganə əlaqəmiz olacaq. Amma həqiqi dünyada sən öz həyatını yaşamalısan.”
Kamil onun arxasınca qaçmaq istədi, amma ayaqları yerindən tərpənmədi. Sanki onu izləmək qeyri-mümkün idi. Bir neçə saniyə sonra qadın gözdən itdi, sanki heç vaxt olmamışdı.
Ertəsi gün Kamil, həmin parkda yenidən gəzməyə çıxdı, amma qadını tapa bilmədi. Lakin parkın kənarındakı bir kafedə divara asılmış bir şəkil diqqətini çəkdi. Şəkil, onun çəkdiyi rəsmin eynisi idi. Şok içində kafeyə girdi və divardakı şəkilin altındakı yazını oxudu:
“Xəyalın Rəsmi – Naməlum müəllif.”
Kamil həm qürur, həm də çaşqınlıqla gülümsədi. Bu yazının mənasını heç vaxt tam anlamasa da, bir şeyi dəqiq bilirdi – o qadın, onun sənətinin və ruhunun əbədi bir hissəsi idi.