Robotik Kodlama / Songül Özcan
Günümüzde oldukça popüler hale gelmiş olan “Çocuklar İçin Robotik ve Kodlama” eğitimleri hakkındaki araştırmalarımı yaparken, aklıma gelen ilk soru “Neden bu eğitimleri yapmalıyız?” oldu. Birçok kitap, makale ve internet sayfalarını taradıktan sonra “hayal gücünü geliştirme, hayal etme” sözcüklerinin üzerinden defalarca geçtim. İşte büyülü sözler bunlardı. Neden mi? Hepimizin küçükken okuduğu hatta büyüdüğümüzde bile yeniden yeniden okuduğumuz o kitap “Küçük Prens” zihnimin tam ortasında canlandı. Hadi şimdi biraz hikayenin başını hatırlayalım.
Altı yaşımdayken, İlk Çağın ormanlarını anlatan
“Gerçek Öyküler” adlı bir kitap çok güzel bir resim görmüştüm.
Bir boa yılanı avını yutmak üzereyken resmedilmişti İşte bu çizimin bir kopyası:
Kitapta şunlar yazılıydı: “Boa yılanı avını çiğnemeden, bütün olarak yutar ve hareket edemez hale gelir.
Sonra da onu sindirebilmek için altı ay boyunca uyur.”
Bu orman maceraları üzerinde uzun uzun düşündüm, sonra renkli bir kalemle ilk resmimi yapmayı başardım.
1 no’lu resmim işte şöyle bir şeydi:
Şaheserimi büyüklere gösterdim ve korkup korkmadıklarını sordum.
Ama onlar: “Korkmak mı? Bir şapkadan niye korkalım ki?” dediler.
İşte biz büyükler! Ne kadar çocuklarımızın hayallerine ortak olabiliyor ve yaratıcı düşünebiliyorduk?
İlk öğretmenliğe başladığım yıllarda anaokulu öğrencilerine bir derste, bilgisayar sınıfını çizmelerini istemiştim. Böylece onların hayal güçlerine göre sınıfı tasarlayabilirdik. 3 buçuk yaşında bir öğrencim sadece çizgilerden ve çemberlerden oluşan bir resim yapmıştı. Resme baktığımda benim için çok anlamlı gelmiyordu. Öğrencime sorduğumda, gri rengin “ben” olduğumu söyledi, o gün gri takım elbise giymiştim. Siyah çizgilerin bilgisayarlar, mavi çizgilerin sandalyeler, diğer renklerin farklı renkte çiçekler ve oyuncaklar olduğunu söyledi. Eminim ki onun için çok güzel bir resimdi. Benim için ise unutulmazdı.
Evet, robotik ve kodlama eğitimine başlamam gerekiyordu. Başlamam gerekiyordu çünkü çocuklarımızın hayal güçleri bizimkiler gibi toplumun normlarına göre şekillenmeden / yontulmadan onlara biraz olsun yardımcı olmalıydım.
Robotik ve kodlama eğitimleri sayesinde çocuklarımızın o müthiş hayal güçlerini ortaya çıkarmalarını, bizlere sunmalarını ve güçlendirmelerini amaçlıyoruz. En büyük hedefimiz ise o müthiş hayal güçlerini hiç kaybetmemelerini sağlamak…
İnsanoğlu hayatının her anında problem çözerken yapacağı işlem basamaklarını zihninde organize etmektedir. “Yarın bankaya gideceğim, arabayı bankanın yanındaki ara sokağa park edeceğim, orada yer olmazsa otoparka giderim, bankada yeterince para yoksa diğer bankaya gitmem gerekecek…” gibi zihnimizde birçok işlemi kodluyoruz. Robotik ve Kodlama eğitimi vermedeki en temel amaçlarımızdan biri, çocuklarımızın algoritmik düşünme becerisi kazanmasıdır. Algoritmik düşünme, “bir işlem dizisi içerisinde karşılaşılan olaylar ve hataları düşünerek planlama yapmaktır” diyebiliriz. Algoritmik düşünme, çocuklarımızın problem çözebilme yeteneklerini de geliştirmektedir. Çocuklarımız hayallerini bilgisayar ortamında kodlarken ve bunları robotlara aktarırken tüm işlem basamaklarını düşünmekte ve karşılarına gelebilecek problemleri öngörerek çözüm bulmaktadırlar. Basit bir örnek vermek gerekirse, öğrencilerimiz kendi hazırladıkları robotların belirli bir çizgi üzerinde hareket etmesini sağlayabilir. Peki, buradaki problem nedir? Robot çizgiden çıkarsa ne yapacak? Veya Robotun önüne bir engel gelirse nasıl davranacak? Çocuklarımızın algoritmik düşünebilme ve problem çözebilme yeteneklerinin küçük yaşlardan itibaren gelişmesini önemsiyoruz.
Çocuklarımız elektronik cihazlarla etkileşim halinde büyüyorlar. Bu cihazların çalışma mantığını bilen çocuklarımız onları daha verimli kullanacaklardır. Kodlama eğitimi alan çocuklarımız bilişim araçlarının çalışma mantığını ve hangi amaçla kullanılması gerektiğini rahatlıkla keşfedebilmektedir. Böylece çocuklarımız bu cihazları ‘sadece eğlendirici’ ya da ‘bağımlılık yapıcı’ değil, ‘yaşamı anlamlı ve verimli kılan’ araçlar olarak kullanmayı öğrenmektedir.
4-5 yaşından itibaren çeşitli robotlar ve bilgisayar yazılımları ile kodlama eğitimi verilebilmektedir.Sam Bilim Akademi olarak bu bilgisayar yazılımları ve robotlardan en doğru olanlarını çocuklarımız için seçiyor ve onlara gerekli eğitimleri veriyoruz. Çocuklarımız bu robotlar ve bilgisayar yazılımları sayesinde ‘eğlenirken öğrenme’ fırsatı yakalayabilmektedir.
Kodlama eğitimi ile robotik eğitimini birleştirmemizin en büyük nedeni, kodlama eğitimde soyut kalan bazı kavramların robotlarla somutlaşmasını sağlamaktadır. Öğrencilerimiz bilgisayar ortamında kodları hazırladıktan sonra, robotlarına bu kodları aktarmaktadır. Böylece dijital ortamdaki kodlar, robotlarda hayat bulmaktadır. Aynı zamanda öğrencilerimiz robotlarının montajını kendileri yaparak el becerilerini geliştirmektedir. Robotların montajı sırasında çocuklarımız üzerindeki sensörleri ve diğer parçaları daha iyi tanımaktadır.
Zaman zaman bilişim ile ilgili konuştuğum kişilerden şu şekilde cümleler duyuyorum. “Benim çocuğum bilgisayarda, tablette çok zaman harcıyor. Akıllı cihazlar ve bilgisayarlar çocuklar için çok zararlı…” Artık bu cümlelerden vazgeçme zamanımız geldi. Günümüzde bu cihazlar içinde büyüyen çocuklarımızın bu cihazlardan uzak durması mümkün değil. Uzak durması da doğru değil. Burada önemli olan ve asıl dikkat edilmesi gereken; çocuklarımızın hangi yaşlarda ne tür cihazlarla, ne kadar süreyle ve ne amaçlarla etkileşim içinde olması gerektiğini belirlememizdir. Robotik ve kodlama eğitimindeki temel amaçlardan biri de çocuklarımızın bu cihazları verimli kullanmalarını sağlamaktır. Tüm bu süreçte çocuklarımızın anne ve babalarına büyük görev düşmektedir. Tüm bu süreçleri birlikte doğru yönettiğimizde bilişim araçlarının çocuklarımıza katkı sağlayacağı şeylerin sınırı yok.
Geleceğin mesleği yazılım olacak ve her ne meslek olursa olsun gelecekte yazılıma ihtiyaç duyacak..
Dünyanın bir çok ilkesinde yazılım dersi zorunlu ders olarak okutuluyor ve ilgili çocuklar destekleniyor. Türkiye şartlarında bu imkan olmasa da imkanı kendiniz yaratın..
Robotik ve Kodlama derslerimiz yaz okulumuzdan itibaren başladı. Çalışmalarımız önümüzdeki eğitim öğretim yılından itibaren Bilişim Teknolojileri derslerimizde de devam edecek. Öğrencilerimiz kendi hazırladıkları robotlarıyla projeler yapacak, oyun hamurları ile bilgisayar ve robotlarını kontrol edecek, animasyonlar hazırlayacak, kendi oyunlarını kodlayacak, kendi elektronik devrelerini oluşturacaklar… Bunlar sadece öğrencilerimizin yapacaklarından bazıları. Asıl neler yapacaklarını onların hayal güçlerinin sınırı belirleyecek.