DergiZan

Yazı ve Sanat Ülkesi

Nushabe Esat Memmedli-Cevat Han

Bir roman ve iki öyküden oluşan bu toplu ilk bakışta Azerbaycan edebiyatı için hoş bir kanaat bahşetmektedir. Eserde milli kahraman Cevat Han’ın 19. Yüzyılın başlarında 30 bin kişilik Rus ordusuna karşı Gence’de ordusuyla göstermiş olduğu dillere destan kahramanlıklara atıfta bulunulmaktadır.

Azerbaycan tarihi bu tür pek çok kahraman evlat yetiştirmiştir. Cevat Han da bu kahramanların önemli simalarından birisidir. O, sadece Azerbaycan için değil, tüm Kafkasya halklarını özgürlük ve kurtuluşa götüren pek zor, fakat şerefli mücadele yolunu fedakârca geçmiş bir şahıstır.

Ait olduğu halkını kendisi için aziz bilip onun yücelmesi uğrunda yiğitlik, kişisel üstünlük, kahramanlık ve fedakârlıklarda bulunarak halkın gönlünde yer edip, ebedileşmiştir. Azerbaycan’ın bu yiğit oğlu halkının özgürlük bayrağını ilk önce Gence’de dalgalandırdı. Düşmanın denk olmayan gücüne rağmen azim ve inanç ile direndi.

Bu bağlamda Nüşabe Esat  Memmedli’nin böylesi bir şahsiyetin vatan – millet yolundaki gurur verici şerefli mücadelesini romanlaştırmış olması oldukça önemlidir. Zira bu romanda aynı zamanda Rus ve Kafkasya tarihinin kırılma anlarını ustaca tutabilmiş, Azerbaycan, Türkiye, Gürcistan ve İran coğrafyasında meydana gelmiş tarihi olayları dile getirmede  folklorun gücünden de yararlanmayı ihmal etmemiştir.

Yazar konuya vakıf bir şekilde Kafkasya’da cereyan etmiş siyasi ve askeri gelişmeleri Gence merkezli ele almıştır. Cevat Han’ın, özgürlük uğruna vermiş olduğu savaş, gayret ve tahammül, kendisinden sonraki nesiller için güzel bir örnek oluşturmaktadır.

Eserin ikinci bölümünü oluşturan “Kayıp Ömür” ve “Taze Otlar Yeşerirken” adlı öyküler ile eseri muhabbet destanına dönüştürür. İsa’nın taparcasına sevdiği kadının ihanetiyle duygusal ve trajik bir gerilim ile başlayan öykü yolculuğu Aziz ile Nuriye simasında kâmil bir aşkla son buluyor.

Nüşabe Esat Memmedli. Cevat Han (Roman ve öyküler), Ankara, Sonçağ Yayınları: 2017, 214 s.

Kitabı Türkiye Türkçesi’ne Aynur Kahraman çevirmiştir.

 

Bu yazıyı paylaş:

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu yazarın toplam 2 eseri bulunmaktadır.