Kiziroğlu Mustafa Bey’in Hikayesi / Hamza Doğu
Bu türküyle ilgili birkaç değişik anlatım olsa da, gerçek olan şu ki, Köroğlu’nun ağzından, telinden çıktığıdır. Türkünün iki farklı anlatımını birini yazılı, diğerini de sözlü / sazlı olarak Aşık Reyhanî’den dinleyeceğiz.
Ancak bu türküyü en güzel Murat Çobanoğlu rahmetlisi okuduğu için iki videoyu da size sunacağız..
Güzel okumalar/ keyifli dinlemeler…
***
Hani “Bir hışmınan geldi geçti peh peh peh peh! Kiziroğlu Mustafa Bey hey hey heey” diye sözleri vardır dilimize dolanan ve hafızalarımıza kazınan Kiziroğlu Mustafa Bey destanının… Peki kimdir Kiziroğlu Mustafa Bey?
Kiziroğlu Mustafa Bey türküsü, Köroğlu’nundur… Ve türküde geçen Kizir, Kars’ın Susuz kazasına bağlı bir köydür. Soğuk mu soğuk, buz gibi bir yer. Ve Kizir aynı zamanda halk yöneticisi anlamına gelir. Bir nevi muhtar.
Ve Köroğlu’nun yaşadığı dönemlerde bir “Kizir” varmış. Herkes tarafından bilinen ünü bölge dışına çıkan yiğit birisi. Bir oğlu olmuş. Babasının namına yakışır şekilde büyümüş, kılıç kuşanmış at binmiş. Babası gibi haksızlık ve adaletsizlikle savaşmış.
Adı da Mustafa imiş. Yani türküde geçen “Kiziroğlu Mustafa Bey.”
Günlerce Savaşırlar
Bir gün Köroğlu, Kizir’in yakınındaki Kısır Dağları’nda yaşamaya başlar. Ki Köroğlu’nun da hayat görüşü aynıdır: Haksızlığa karşı savaşmak, mücadele etmek.
Kiziroğlu köyde değildir ve Köroğlu o Kizir Köyü’nde kale kurar. Kiziroğlu köyüne döndüğünde kaleyi görür ve sinirlenir.
Ortak amaca hizmet eden iki yiğit karşılaşır. Rivayete göre günlerce at üstünde savaşırlar. Ancak birbirlerini alt edemezler. Bir süre sonra Kiziroğlu bakar ki atı Ala Paça, Köroğlu’nun atı Kırat’ı alt etmiştir. Bundan cesaret alan Kiziroğlu celallenip Köroğlu’nu yere vurur. Tam hançeriyle öldürecekken Köroğlu ailesiyle görüşmek istediğini söyler ve Kiziroğlu da buna izin verir. Köroğlu ailesiyle helalleşmeye gittiği evinde işte bu türküyü sazıyla sözüyle söyler.
Ve hikayenin sonu ise şöyle biter;
Kiziroğlu geç kalan Köroğlu’nun evine gider ve o sırada Köroğlu’nun kendisi için söylediği türküyü duyar, duygulanır. Ve Köroğlu’na sarılıp “Sen benden daha yiğitsin Köroğlu” der. Köroğlu ise “Burada senin gibi mert ve yiğit biri varken benim kalmam olmaz” der ve batıya gider.
Aşık Reyhanî’den dinliyoruz bir de:
https://www.youtube.com/watch?v=-g61CGh3BOA
KİZİROĞLU MUSTAFA BEY
Bir hışmınan geldi geçti peh peh peh peh
Kiziroğlu Mustafa Bey hey hey heey
Hışmı dağı deldi geçti
Ağam kim, paşam kim,
Nigâr kim, gözüm kim, canım kim, hanım kim, kim, kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir beyin oğlu
Zor Bey’in oğlu
Bir atı var ala paça peh peh peh peh
Mecel vermez kırat kaça hey hey heey
Az kalsın ortamdan biçe
Ağam kim, paşam kim,
Nigâr kim, gözüm kim, canım kim, hanım kim, kim, kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir beyin oğlu
Zor Bey’in oğlu
Hay edende haya teper peh peh peh peh
Huy edende huya teper hey hey heey
Köroğlu’nu çaya teper
Ağam kim, paşam kim,
Nigâr kim, gözüm kim, canım kim, hanım kim, kim, kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir beyin oğlu
Zor Bey’in oğlu
(KÖROĞLU)
Murat Çobanoğlu’yla da coşuyoruz:
https://youtu.be/qYIxoDvwI1Q?feature=shared